سرمایه گذاری ایران و افغانستان در مناطق مرزی

مشاور ارشد رئیس‌جمهور افغانستان با حضور در اتاق ایران با غلامحسین شافعی رئیس اتاق ایران دیدار کرد. در این نشست علاوه بر تشریح وضعیت کنونی و سطح روابط بین دو کشور، زمینه‌های همکاری در آینده نیز مورد بررسی قرار گرفت.

ایجاد اتاق مشترک افغانستان و ایران که مدت‌هاست مورد تأکید قرار گرفته و همچنان مسکوت باقی مانده است، تأسیس کارخانه‌های تولیدی در مرز دو کشور به همت فعالان اقتصادی ایرانی و افغانستانی، برقراری خط هوایی بین چابهار و کابل، ارتقای ظرفیت‌های گمرکی و هماهنگی تراز تجاری بین دو کشور، موضوعاتی بودند که از سوی رئیس اتاق ایران مطرح شد.

غلامحسین شافعی، رئیس اتاق ایران در این نشست ضمن اشاره به فرهنگ، دین و زبان مشترک ایرانی‌ها و افغان‌ها، میزان سرمایه‌گذاری‌های مشترک را اندک خواند و گفت: شاید حجم تجارت دو کشور رشد خوبی داشته باشد اما فعالان اقتصادی در حوزه سرمایه‌گذاری مشترک بسیار ضعیف عمل کردند. برای داشتن روابط پایدار باید سطح سرمایه‌گذاری‌ها را افزایش دهیم.

وی از مشاور رئیس‌جمهور افغانستان درخواست کرد ایجاد اتاق مشترک افغانستان و ایران را پیگیری کند چراکه روابط اقتصادی یک موضوع دو طرفه است و اگر این اتاق شکل بگیرد در ارتباط مستمر با اتاق متناظر خود در ایران می‌تواند زمینه را برای رشد سطح مناسبات دو کشور فراهم کند.

شافعی همچنین پیشنهاد داد: مرز یزدان در خراسان جنوبی به عنوان مرز رسمی از سوی افغانستان شناخته شود. وجود این مرز به دلیل کوتاه کردن مسافت می‌تواند هزینه حمل کالا از چابهار به افغانستان را کاهش دهد.

رئیس پارلمان بخش خصوصی کشور همچنین از ظرفیت‌های موجود در بندر چابهار سخن گفت و راه‌اندازی خط هوایی مستقیم بین چابهار و کابل را پیشنهاد داد.

بر اساس اظهارات وی طرح جدیدی در ایران مطرح شده با عنوان طرح متوازن منطقه‌ای که یکی از بندهای آن سرمایه‌گذاری مشترک با کشورهای همسایه است. در این راستا می‌توان از مرز ایران و افغانستان شروع کنیم و کارخانه‌هایی را به همت فعالان اقتصادی دو کشور راه‌اندازی کنیم. این اقدام به رشد مناطق مرزی دو کشور کمک می‌کند.

طراحی مدل‌های جدید برای حضور آسان‌تر سرمایه‌گذاران ایرانی در افغانستان

داود سلطان زاد، مشاور ارشد رئیس‌جمهور افغانستان نیز نقطه اتصال فرهنگ ایران و افغانستان را بازرگانی دیرینه و پایدار بین دو کشور دانست و تصریح کرد: افغانستان ظرفیت‌های بزرگی در زمینه معدن و منابع طبیعی دارد اما تا زمانی که این ذخایر مورد استفاده قرار نگیرند، ظرفیت محسوب نمی‌شوند. این ذخایر باید مولد شوند.

وی همچنین بروز تحریم‌های جدید علیه ایران را ظالمانه توصیف کرد و اعلام کرد: در این مرحله، افغانستان در کنار ایران خواهد بود و به دنبال راه‌هایی جدید برای تداوم همکاری‌هاست.

سلطان زاد با بیان این مطلب که آمار رسمی از حجم تجارت بین دو کشور 2.5 میلیارد دلار است، گفت: ما پیگیر هستیم میزان صادرات افغانستان به ایران را بالا ببریم. در حال حاضر این رقم بسیار اندک است. از سوی دیگر برای حضور سرمایه‌گذاران ایرانی در افغانستان برنامه‌ریزی کرده‌ایم و بر اساس مدل جدیدی که طراحی کرده‌ایم، در مناطق آزاد لازم نیست ایرانی‌ها شریک افغانستانی داشته باشند.

بر اساس اظهارات وی زمینه برای حضور سرمایه‌گذاران ایرانی در افغانستان آسان‌تر شده است.

توجه ویژه به سرمایه‌گذاری مشترک

حسین سلیمی، رئیس اتاق مشترک ایران و افغانستان نگاهی به روند فعالیت‌های این اتاق داشت و با بیان این مطلب که تعداد سرمایه‌گذاران افغان در ایران نسبت به سرمایه‌گذاران سایر کشورها بیشتر است، تأکید کرد: در اتاق مشترک ایران و افغانستان، تعداد قابل توجهی از افغان‌ها عضویت دارند که بیانگر علاقه‌مندی آن‌ها به حضور در بازار ایران است. از طرفی موجب شده سطح اطلاعات دو طرف از یکدیگر بالا برود که نقطه مثبتی در روابط دو کشور است.

او نیز با تأکید بر اهمیت سرمایه‌گذاری مشترک در ایجاد روابط پایدار و مستحکم، انتقال تکنولوژی و دانش را از مزیت‌های سرمایه‌گذاری عنوان کرد و خواستار توجه ویژه دولت‌ها به این موضوع شد.

ایجاد مناطق آزاد در نقطه صفر مرزی

مظفر علیخانی، دبیرکل اتاق مشترک ایران و افغانستان، مشکل اصلی سرمایه‌گذاران ایرانی در افغانستان را امنیت اجتماعی عنوان کرد و آن را دلیل تمایل بیشتر ایرانی‌ها به تجارت صرف با افغانستان دانست.

وی پیشنهاد داد: برای مدیریت این موضوع می‌توان مناطق آزادی در نقطه صفر مرزی ایجاد کرد که علاوه بر ایجاد امنیت، تأمین زیرساخت‌های اولیه مانند آب، گاز، برق و دیگر امکانات نیز برای آن فراهم باشد.

نکته دیگری که از سوی وی مورد تأکید قرار گرفت، معرفی شرکای تجاری مطمئن به طرف‌های مقابل است که باید با همکاری اتاق‌ها صورت گیرد.