چشم انداز اقتصاد ایران 1403: واردات

در بررسی حوزه واردات در سالی که پشت سر گذاشتیم، علی‌رغم اینکه نقطه‌نظرات بخش خصوصی از سوی دستگاه‌های تصمیم‌گیر مورد توجه قرار گرفت، به اعتقاد احمدرضا فرشچیان، رئیس کمیسیون مدیریت واردات اتاق ایران، مهم‌ترین نکته‌ای که واردکنندگان را آزار داد، بی‌نظمی در بازار ارز و غیرقابل پیش‌بینی بودن شرایط و در نتیجه بی‌برنامگی فعالان اقتصادی بود.

زمانی که واردکننده و یا هر فعال اقتصادی، دورنمای روشنی نداشته باشد، نمی‌تواند برنامه‌ریزی کند و زمانی هم که برنامه نباشد، امکان رشد و توسعه برای فعالیت اقتصادی وجود ندارد.

 فرشچیان، وضعیت نرخ ارز، چگونگی تخصیص‌ها و میزان آن را در روند واردات بسیار مهم دانست و ادامه داد: واردکنندگان با درک شرایط اقتصادی حاکم بر کشور و محدودیت‌های ناشی از تحریم درباره سهمیه‌های ارزی، میزان واردات، میزان ارزی که تخصیص داده می‌شود با حاکمیت بحث ندارند. انتظار آنها از حاکمیت این است که مسیر تجارت تا حد ممکن تسهیل شود.

بر اساس اظهارات او اینکه یک روز مسیر بسته می‌شود، یک روز تخصیص ارز یک ماهه است و یک روز سه ماهه، مانع تجارت است. از طرفی وضع یکباره محدودیت‌ها و ممنوعیت‌ها و در مقابل آزاد شدن‌های ناگهانی؛ این بی‌نظمی‌ها تازمانی که ادامه داشته باشد، امکان توسعه در تجارت وجود ندارد. این موارد باید حذف شود تا تجارت در مسیر هموار صورت بگیرد.

عضو هیات نمایندگان اتاق ایران تصریح کرد: در سال‌های گذشته همیشه این گله از طرف بخش خصوصی وجود داشت که دولت و دستگاه‌های تصمیم‌ساز نظرات مشورتی بخش خصوصی را نشنیده می‌گیرند و به آنها توجه نمی‌کنند. در سال 1402 این تجربه را داشتم که وزارت صنعت، معدن و تجارت همراهی خوبی با بخش خصوصی داشت و بخش‌نامه مربوط به چگونگی واردات و تخصیص ارز در سال آینده را در قالب پیش‌نویس برای فعالان بخش خصوصی فرستاد و از آنها نظرخواهی کرد.

فرشچیان افزود: درباره بخش‌نامه مربوطه تا به امروز چهار مرتبه نظرات را دادیم و در ویرایش‌هایی که انجام شد، نظرات بخش خصوصی مورد توجه قرار گرفت. در هر حال بخش خصوصی معتقد است منابع کم موجود را باید اجرایی‌تر و مؤثرتر مورد مصرف قرار داد و آنها را به بهترین شیوه استفاده کرد.

رئیس کمیسیون مدیریت واردات اتاق ایران با بیان اینکه سعی شده مطالبات واردکنندگان را در چارچوب همین بخش‌نامه ببینیم، خاطرنشان کرد: اولین دغدغه بخش خصوصی ساماندهی و نظم‌دهی برای ایجاد دورنمایی روشن است. از طرفی چون شاخص نرخ ارز روی تجارت اثر دارد، باید گفت ساماندهی این بی‌نظمی‌ها مهم‌ترین نکته برای مدیریت نرخ ارز است. همان‌طور که تجربه نشان داده بی‌نظمی‌ها و تنش‌ها روی نرخ ارز بسیار اثر دارد.

او بر این باور است که وضعیت بازار به سیاست‌گذاری و ساماندهی بازار برمی‌گردد و بنابراین در پیش‌بینی وضعیت واردات در سال 1403 باید به این مسئله توجه کرد که شاید تمایل دولت و بانک مرکزی روی تثبیت نرخ ارز است؛ اما وضعیت بازار، نرخ ارز را مشخص می‌کند.

فرشچیان تصریح کرد: در صحبت‌ها، بانک مرکزی اصرار دارد که نرخ ارز را ثابت نگه دارند ولی شواهد با توجه به تراز منفی تجاری که در سال 1402 شاهد آن بودیم از رشد نرخ ارز حکایت دارد که البته درباره میزان رشد آن نمی‌توان قطعی صحبت کرد.

رئیس کمیسیون مدیریت واردات اتاق ایران گفت: پیش‌بینی درباره نرخ ارز را خود بانک مرکزی هم نمی‌تواند انجام دهد؛ میزان منابعی که حاصل می‌شود و مصارفی که اتفاق می‌افتد روی نرخ ارز اثر دارد؛ اما آنچه می‌توان پیش‌بینی کرد، افزایش نرخ ارز است که روی صادرات و واردات اثرگذار است.

‌

این مطلب بخشی از چشم انداز اقتصاد ایران در سال 1403 است