روحانی سیاست ارزی دولت را تشریح کرد

رئیس جمهور، حجت الاسلام حسن روحانی، در گفت و گوی زنده تلویزیونی با مردم ایران اسلامی، برنامه های دولت در حوزه های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی را تشریح و مواضع کشورمان را درباره تازه ترین مسایل منطقه ای و بین المللی تبیین کرد.

حجت الاسلام و المسلمین دکتر حسن روحانی در ابتدای این گفت و گوی تلویزیونی که ساعتی پیش برگزار شد، با تبریک روز خبرنگار به همه خبرنگاران گفت:  کسانی که امروز در دولت هستند از ابتدا شعارشان تعامل، مذاکره، گفتگو بود و تاکنون بر همین مبنا پیش رفته اند.

حجت الاسلام روحانی  با تاکید بر اینکه مذاکره اصولی دارد، تصریح کرد: کسی که ادعا می‌کند و می‌گوید من تمایل به مذاکره دارم، باید این مبانی مذاکره را رعایت کند. اولین آنها صداقت است که دو طرف باید باور داشته باشند و همچنین به نتیجه رسیدن مذاکره است. کسی که امروز ادعای مذاکره می‌کند، از همه تعهدات بین‌المللی از معاهده پاریس گرفته تا تعهدات تجاری‌اش با دیگر کشورها خارج شده است.

رییس جمهور با بیان اینکه همزمان با تحریم، مذاکره چه معنایی دارد، اظهار داشت: ترامپ و دولت ترامپ از مذاکره خارج شده اند و کارهایی که انجام می دهند، علیه ملت ایران و منافع ملی ایران است، اگر صداقت باشد، ایران همواره از مذاکره استقبال کرده است. تحریم علیه کودکان ایرانی، علیه بیماران، بزرگسالان و مردم ایران با مذاکره، متناقض است. در واقع فشار ترامپ علیه ملت ایران نیست علیه همه شرکت‌های خارجی است که با ایران در حال تعامل هستند.

حجت الاسلام روحانی ادامه داد: هدف آمریکا در خروج از برجام خروج ایران بود تا بتوانند پرونده را به شورای امنیت ببرد؛ ما در برجام یک دستاوردی داریم و آن قطعنامه ۲۲۳۱ است که این قطعنامه اولاً تحریم های قبلی را ملغی می‌کند، ثانیاً همه کشورها را دعوت می‌کند که از برجام پشتیبانی کنند و آنچه در برجام توافق شده در شورای امنیت سازمان ملل، به عنوان یک سند و پیمان بین‌المللی مستحکم شده است.

رئیس جمهور گفت: آمریکا می‌خواست همه دنیا را وادار به تحریم ایران کند. اکنون هم دنیا را به تحریم دعوت می‌کند اما در این کار ناموفق بوده، یعنی اروپایی‌ها مخالفت کردند و همین امروز هم در اولین قدم، اروپایی‌ها در برابر آمریکا ایستادگی کردند و قانون ممانعت از تحریم یا انسداد را اعلام کردند و گفتند هرشرکتی که با ایران کار می‌کند اگر بخواهد خواسته آمریکا در تحریم  را قبول کند و ایران را تحریم کند اروپا او را تحریم می‌کند.

روحانی با اشاره به اینکه اروپا امروز روبروی آمریکا ایستاده در حالی که همیشه متحد آمریکا بوده است، افزود: ما امروز تنها نیستیم یعنی همه کشورهای جهان به جز چند کشور معدود حامی و طرفدار ایران هستند و ایران را به عنوان، متعهدی که قابل اعتماد است و به عنوان کشوری که در هر تعهدی قابل اعتماد است، می‌شناسند.

وی در پاسخ به این سوال که آیا رفتارشان به نظر شما قابل قبول بوده است؟ خاطرنشان کرد: اروپایی ها به صراحت کار آمریکا را غیرقابل قبول دانستند و تعهدشان بر این است که ما به تحریم اعتنا نخواهیم کرد.

رئیس جمهور اظهار داشت: مشکل آنها شرکت‌هایی است که ممکن است بر اثر فشار آمریکا تحت تأثیر این تحریم قرار بگیرند. بنابراین ما هنوز منتظر اقدامات عملی اروپا هستیم. در این راستا جلسه‌ای در اواخر ماه اوت بین ایران و ۵ کشور دیگر و مخصوصاً اتحادیه اروپا در اروپا و سپس در حاشیه اجلاس سازمان ملل در سطح وزرا برگزار می شود.

روحانی تاکید کرد: اساس تحریم به ۳ ماه آینده برمی‌گردد که آمریکا می‌خواهد در نفت و بانک وارد عمل شود؛ تحریم‌های امروز غیر از بانک و نفت است و قولی که اروپا ، چین و روسیه به ما دادند این است که بتوانند ایستادگی کنند، هم برای فروش نفت و هم برای اینکه روابط بانکی ما با دنیا حفظ شود.

چین بزرگ ترین شریک تجاری ایران

رئیس جمهور در پاسخ به این پرسش که آیا واقعاً در ادامه برجام، چین و روسیه به اندازه اروپایی‌ها به تعهداتشان عمل می‌کنند یا خیر؟ اظهار داشت: برای ما در روابط خارجی منافع ملی مهم است. رابطه‌ای که با روسیه یا با چین داریم، با اروپا قابل مقایسه نیست با چین رابطه بیشتر و بهتری داریم. یعنی امروز چین است که در زمینه هسته‌ای رآکتور اراک را بر مبنای تعهد برجامی خودش دنبال و به عنوان بزرگترین شریک تجاری با ما داد و ستد می‌کند.

ججت الاسلام روحانی اضافه کرد: در مذاکراتی که در حاشیه اجلاس سازمان شانگهای با مقامات چینی داشتم آنها متعهد به ادامه روابط خود با ایران بودند. چین و  روسیه به صراحت اعلام کرده اند که به تعهداتشان عمل کرده و قراردادها را اجرا می‌کنند. برای نمونه هم دیدیم که پس از خروج توتال، طرف چینی به قرارداد ادامه داد.

رییس جمهور با تاکید بر اینکه تهران به دنبال روابط خوب با همه کشورهای جهان است، گفت: در شرایط فعلی کشورهای آسیایی برای ما بسیار اهمیت دارند. روابط رو به گسترشی با چین، هند و حوزه آسه‌آن داریم اما در عین حال هیچ مانعی برای گسترش روابط با اروپا هم نداریم و آنرا ادامه می‌دهیم.

برخی مشکلات ارزی ریشه قدیمی دارد

روحانی  در پاسخ به سوالی درباره نوسانات اخیر ارزی و تصمیماتی که در این خصوص اتخاذ شده است، گفت: برخی مشکلات و بیماری‌های اقتصادی مربوط به این دولت و دولت قبل نیست. برخی از آنها مربوط به قبل انقلاب و برخی مربوط به پس از انقلاب است. برای مثال، مشکلات بانک‌ها و مؤسسات اعتباری، مشکلات تاریخی  کشور است که در یک شرایطی بروز و ظهور پیدا می‌کند. موضوع نقدینگی یکی از مواردی است که وقتی در یک شرایطی به حرکت در می آید، تخریب‌هایی را به وجود می‌آورد.

وی با طرح این سوال که چرا نقدینگی حرکت می‌کند؟ ادامه داد: دلیل این است که اعتماد مردم نسبت به آینده متزلزل می‌شود. چرا ارز بالا و پایین می‌شود به غیر از مسأله نقدینگی داخلی، دسترسی ما به ارز مورد بحث است ممکن است ارز به اندازه کافی داشته باشیم و روابط بانکی ما با دنیا یا مسأله ورود اسکناس به ایران، طلا یا امثال آن در شرایطی تغییر کند. این موارد در کنار هم، انتظارات تورمی را ایجاد می کند.

نقطه شروع مشکلات ارزی

رییس جمهور خاطرنشان کرد: در دولت یازدهم و سال اول دولت دوازدهم، نرخ برابری ارز کاهشی بود، حتی در زمانی که رئیس وقت بانک مرکزی ، نرخ ارز را سه هزار تومان اعلام کرد، همچنان دلار در ارقام دو هزار و 700 تومان معامله می شد که دلیل آن امیدواری مردم به آینده بود. مردم به آینده امیدوار و خوش‌بین بودند و می دانستند که روابط کشور با دنیا در حال بهتر شدن است، سرمایه‌ها وارد کشور می‌شود و شرایط اقتصادی برای فعالیت اقتصادی بیشتر می‌شود.

وی افزود: این خوش بینی، قیمت ارز را هم متعادل کرده بود. البته در روند مذاکره ، توافق موقت و توافقات بعدی، برخی منابع ارزی کشور آزاد شد.

حجت السالام روحانی با اشاره به ۲ عامل شروع مشکل ارزی اظهار داشت: غیر از مسایل مزمنی که در اقتصاد داریم و مسأله نقدینگی؛ در پنجم دی ماه سال گذشته اعتراضاتی از یک شهر در ایران آغاز و به برخی دیگر از شهرها سرایت کرد. در آن دوره مردم با دولت همکاری کردند. این علامت مثبت فعالیت مردم و حضور مردم بود اما متأسفانه خارجی‌ها تصور کردند که با فشار بیشتر می‌توانند مشکلات اجتماعی و اقتصادی ما را بیشتر کنند. از همین رو، در ۲۲ دی ماه ترامپ اعلام کرد که اگر دیگران نیایند من به تنهایی از برجام خارج می‌شوم.

روحانی افزود: هم حوادث داخلی و هم حوادث خارجی دست به دست هم داده و یک نگرانی‌ را برای جامعه به وجود آوردند. البته روابط بانکی ما پس از روی کار آمدن ترامپ، با دنیا مشکلاتی پیدا کرد که اینها کنار هم قرار گرفت و در فروردین یک التهاب و یک جهش ایجاد شد. بر آن مبنا تصمیماتی اتخاذ شد تا این التهاب کنترل شود، این التهاب به نظر من قابل کنترل بود، اگر همه با هم همکاری می‌کردیم یعنی خریدار ارز، فروشنده ارز، صراف، بانک، واردکننده، صادرکننده، اگر همه با هم در کنار هم قرار می‌گرفتیم، طرح می‌توانست موفقیت‌های خوبی داشته باشد. اما عده‌ای ارز گرفتند و سوء استفاده کردند جنس را وارد نکردند یا بخشی از جنس را وارد کردند و بخش دیگر را در بازار آزاد فروختند و مشکلات دیگری پیش آمد. بنابراین طرح به گونه‌ای شد که در کنارش رانت و فساد بوجود آمد.

رییس جمهور خاطرنشان کرد: این جریانات با اردیبهشت و اعلام خروج آمریکا از برجام همزمان شد و این دو در کنار هم قرار گرفت. بعد از اردیبهشت یعنی در خرداد، ما به این ذهنیت رسیدیم که روند بسته پیشنهادی ارز در شرایط فعلی دیگر کارآیی ندارد. 

تفاوت اساسی بسته ارزی جدید با گذشته

رئیس جمهور با بیان اینکه وقتی مردم نگران شرایط آینده هستند مشکلاتی ایجاد می شود، گفت: از این رو به فکر بسته پیشنهادی جدید افتادیم.

روحانی با اشاره به اینکه بسته جدید کاملا با بسته گذشته تفاوت های اساسی دارد، گفت:  در بسته گذشته بانک مرکزی بار سنگینی از تعهدات را بر دوش داشت و قیمت ارز را تعیین و ایجاد رانت می کرد ولی در شرایط فعلی بانک مرکزی نقش سبک تری دارد و بانک مرکزی متعهد شده برای کالاهای اساسی، دارو و تجهیزات پزشکی از صبح روز 16 مردادماه، با قیمت متعادل و ثابت ارز پرداخت کند.

رئیس جمهور با بیان اینکه وزارت جهاد و صمت توافقات خود را انجام دادند و فهرست جدید به بانک مرکزی اعلام می شود، گفت: مردم باید اعتماد کنند که نوسانات ارزی تاثیری ندارد و ارز با قیمت مناسب پرداخت می شود.

همه به ارز 4200 تومانی نظارت کنند

رئیس جمهور گفت : همه باید بر ارز 4200 تومانی که ویژه کالاهای اساسی است تا رسیدن به دست مصرف کننده نظارت کنند.

روحانی افزود: در جلسه هیات دولت به وزرا گفتم ارزی که برای کالای اساسی و از فردا پرداخت می شود ادامه خواهد داشت یعنی حداقل مردم باید بدانند تا پایان فروردین سال آینده این نرخ برای کالاهای اساسی دست نخواهد خورد .

رییس جمهور با تاکید بر اینکه ارزی که برای کالاهای اساسی داده می شود باید به طور شفاف به مردم اعلام شود افزود : دستگاه های نظارتی دولت، تعزیرات، قوه قضاییه و بازرسی در کنار هم باید همکاری کنند تا اینکه این قیمت تغییر نکرده و مردم خیالشان در مورد ضروریات زندگی راحت باشد.
روحانی در پاسخ به این پرسش که در بسته جدید ارزی چقدر امکان کنترل پرداخت ارز دولتی برای کالاهای مشمول وجود دارد؟ اظهار داشت: تا پیش از این چند هزار قلم کالا وجود داشت که کنترلش بسیار سخت بود، اما اکنون اقلام مشمول، محدود است.

روحانی گفت: سالانه بین 15 تا 20 میلیارد دلار برای این اقلام پرداخت می کنیم و دولت و بانک مرکزی متعهد به این کار هستند که این پول را با قیمت ثابت و تا پایان فروردین سال آینده به نرخ 4 هزار و 200 تومان تأمین کند و این نرخ تغییر نمی کند اما باقی ارز به داخل یک بازار می آید و قیمت را بازار تعیین می کند.

ارز صادرات غیرنفتی به بازار دوم می آید

حجت الاسلام حسن روحانی گفت: البته در بسته ارزی قبلی طرح بازار دوم آمد اما اشکال آنجا بود که ارز همه صادر کنندگان مشمول آن نبود بلکه ارز بخشی از صادرات به بازار می آمد.

رئیس جمهور گفت: اکنون برنامه ریزی این است که تمام صادرات غیر نفتی داخل این بازار بیاید به عنوان مثال اگر سالانه حدود 40 تا 50 میلیارد دلار صادرات غیر نفتی داریم ارز همه اینها به این بازار می آید.

روحانی افزود: حتی دیشب تصمیم گرفتیم ارز ناشی از فرآورده های نفتی نیز داخل این بازار وارد شود بنابر این بازاری بزرگ با رقمی بزرگ از ارز خواهد بود. همچنین مشخص می شود که چه کسانی از این ارز به عنوان واردات برداشت می کنند.

دولت در تعیین نرخ ارز صادراتی دخالتی نمی کند

رئیس جمهور گفت: دولت در تعیین نرخ ارز در بازار ثانویه دخالتی نمی کند چرا که بازار براساس عرضه و تقاضا کنترل می شود.

روحانی افزود: در روزهای آینده بازار خودش را پیدا می کند و ممکن است تا یک هفته طول بکشد ولی ارز در بازار آزاد، نرخ متعادلی پیدا می کند.  

ارز مورد نیاز جامعه به اندازه کافی موجود است

رئیس جمهور در تبیین بسته ارزی جدید دولت گفت: از فردا صرافی ها می توانند در چارچوبی که بانک مرکزی به آنها اعلام می کند ارز را در اختیار متقاضیان قرار دهند.

روحانی افزود: حدود 36 مورد نیازمندی های ارزی مردم مشخص شده است و اسکناس این ارز در صرافی ها موجود خواهد بود.

رئیس جمهور افزود: ما به اندازه کافی ارز مورد نیاز جامعه را داریم البته در تمام این طرح ها دولت و مردم باید در کنار هم قرار بگیرند.

حجت الاسلام روحانی در ادامه سخنانش گفت: همین امروز که مردم دچار فشارند، شرایط صادرات کالا و خدمات ما از همیشه بهتر است.

رشد شاخص بورس، نشاندهنده اعتماد مردم

رئیس جمهور با اشاره به رونق شاخص های بورس در کشور افزود: می بینیم که در یک روز، شاخص بورس ما چند هزار واحد افزایش می یابد که این به معنی امید مردم است. زمانی که رونق بورس را می بینیم یعنی نقدینگی درست هدایت می شود و به سمت تولید و بازار سهام می رود.

سیاست داخلی و خارجی ما تغییری نکرده است

حجت الاسلام روحانی  در ادامه سخنان خود با بیان اینکه سیاست داخلی و خارجی تغییری نکرده ، درباره برخی دیدگاه ها مبنی بر تغییر محبوبیت دولت گفت: محبوبیت مهم نیست و مهم خدمت به مردم است.

رییس جمهور  افزود: من در سیاست خارجی نظرم هیچ تفاوتی نکرده و باز هم معتقد به تعامل سازنده با دنیا هستم. نظر من در سیاست داخلی نیز هیچ تغییری نکرده و همیشه معتقدم نظر مردم و رأی مردم همان است که همه باید به آن احترام بگذاریم.

رئیس جمهور تاکید کرد: تردید ندارم اساس راحتی و آینده خوب مردم در سایه اعتدال است و تندروی ها ، افراط گری ها ، جدا شدن از هم و روبه روی هم ایستادن به نفع ما نیست و به ضرر جامعه است.

وی با تاکید بر اینکه به وحدت و اتحاد بیشتر نیاز داریم، گفت: ان شاالله و به حول قوه الهی با کمک مردم از این مشکلات عبور می کنیم.

روحانی افزود: اگر متحد شویم و صادراتمان را بیشتر کنیم و تولید را بالا ببریم و انصاف را مراعات کنیم و با فساد، مبارزه و شفافیت را بیشتر کنیم از این مشکلات عبور می کنیم.

رئیس جمهور گفت: با مفسد و فاسد و کسی که اخلال می کند و فسادی را انجام می دهد و حقوق مردم را تضعیف می کند باید قاطعانه و بدون رحم برخورد کرد. دولت در مبارزه با فساد به هیچ وجه خط قرمزی قائل نیست.

حجت الاسلام روحانی تاکید کرد: باید مدیریت در کشور به گونه ای باشد که فساد و رانت به حداقل برسد.